Αν κάποιος επισκεπτόταν το ηλιόλουστο πρωινό της Κυριακής 13/10 τον αρχαιολογικό χώρο της Βραυρώνας, σίγουρα δεν θα συναντούσε ούτε αρκουδίτσες, ούτε εφηβικά κοριτσίστικα χεράκια να υφαίνουν κοντά στο ιερό της Άρτεμης όπως συνέβαινε στην αρχαιότητα. Θα συναντούσε όμως μια ομάδα του Συλλόγου μας να ξεναγείται από τον αρχαιολόγο κ. Παναγιώτη Καγκαρά πρώτα στο Μουσείο και στη συνέχεια στην περιοχή του Ιερού.
Η Άρτεμις, θεά προστάτις των άγριων ζώων, λατρευόταν εδώ όπου το ποταμάκι των Μεσογείων ο Ερασίνος, συχνά πλημμυρίζει και δημιουργεί ακόμα και σήμερα μια οργιώδη βλάστηση. Εκτός όμως από προστάτις της πανίδας, ήταν και θεά της γονιμότητας και της ευγονίας. Οι Αθηναίοι, έστελναν εδώ,για κάποιο διάστημα, τα ανύπανδρα κορίτσια τους, στην ηλικία των 13-14 ετών να υπηρετήσουν τη Θεά και τις ονόμαζαν ¨΄Αρκτους”, Κατά την παραμονή τους στον ιερό χώρο, η κύρια ασχολία τους ηταν η υφαντική που η εκμάθησή της θα ήταν ένα σπουδαίο προσόν για τον μετέπειτα έγγαμο βίο τους.
Κάποιες φορές η ανακάλυψη αρχαιοτήτων μοιάζει με παραμύθι. Με μια τέτοια ιστορία ξεκίνησε ο κύριος Καγκαράς την συναρπαστική ξενάγησή του.
Μας πήγε πίσω στα 1948 όταν ο Ιωάννης Κ. Παπαδημητρίου (1904-1963),τότε Έφορος των Αρχαιοτήτων Αττικής και κατόπιν Γενικός Έφορος και Γενικός Διευθυντής Αρχαιοτήτων και Αναστηλώσεως, κλήθηκε να δώσει έγκριση επισκευής για μια Χριστιανική εκκλησούλα του 150υ αιώνα, τον Άγιο Γεώργιο. Ο σπουδαίος αυτός αρχαιολόγος υποπτεύτηκε .την σύνδεση του τόπου με το ξακουστό αρχαίο Ιερό της Βραυρωνίας Αρτέμιδος και έτσι ξεκίνησαν οι εργασίες ανασκαφής του που έμελλε να είναι η σημαντικώτερη στην Αττική τον 20ο αιώνα. Η αποκάλυψή του, η αναστήλωση της στοάς κατά τρόπο επιστημονικό, που ξεπερνά τις σημερινές περί αναστηλώσεων ελληνικές αντιλήψεις, η εύρεση πολύτιμων επιγραφών, γλυπτών, εξαίρετης μικροτεχνίας, η οικοδόμηση του μουσείου, αποτελούν επιτεύγματα του Ιωάννη Κ. Παπαδημητρίου (1904-1963). Ο αρχαιολόγος δυστυχώς έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 59 ετών και στερήθηκε τη χαρά της δημοσίευσης από τον ίδιο, των πνευματικών του κόπων.
Ο χώρος αν και ελάχιστα ανασκαμμένος, (“πεδίον δόξης λαμπόν” για μελλοντικούς αρχαιολόγους), αποπνέει μιαν αίσθηση γαλήνης.
Το παρακείμενο όμορφα ανακαινισμένο Μουσείο εκτός των άλλων, στεγάζει μια μοναδική συλλογή παιδικών αγαλμάτων, εργαλεία υφαντικής καθώς και αρχαία σπάνια ξύλινα εργαλεία που οι συνθήκες του μικροκλίματος ευνόησαν την διατήρησή τους.
Για καλή μας τύχη, η ανασκαφή αυτή εμπόδισε την όποια μετέπειτα προσπάθεια οικιστικής ανάπτυξης της περιοχής όπως η στην γειτονική Λούτσα. Αξίζει πολλές επισκέψεις καθώς εκτός από τον Ιερό, έχει ακόμα να δείξει στους λάτρεις των “μικρών, άγνωστων αρχαιοτήτων” τα υπολείμματα της μεγαλύτερης Πρωτοχριστιανικής εκκλησίας της Αττικής, ενός Μεσαιωνικού πύργου από την εποχή της Φραγκοκρατίας και ένα πλήθος από βυζαντινές εκκλησούλες.
Κείμενο-Φωτογραφίες: Μαιρηλί Χαραμή
13/10/2024