Την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου, Οι Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη είχανε μια ενδιαφέρουσα και αναλυτική ξενάγηση στην έκθεση «Εξαιρέσεις, Όψη του Εξπρεσιονισμού στην Ελλάδα» από την Επιμελήτρια της Πινακοθήκης, κ. Κάλλης Πετροχείλου.
Είναι μια έκθεση από έργα σημαντικών καλλιτεχνών που εκπροσωπούν πράγματι «εξαιρέσεις» ως προς το ακαδημαϊκό κλίμα στην Ελληνική τέχνη του 20ού αιώνα. Κεντρική μορφή είναι ο Γιώργος Μπουζιάνης που, μαζί με το χαράκτη Γιώργο Οικονομίδη, είναι οι μόνοι που έχουν άμεση σχέση με τις ομάδες εξπρεσιονισμού στη Γερμανία και τη Γαλλία. Η επιρροή του Γιώργου Μπουζιάνη θα ανοίξει έναν κύκλο νεότερων καλλιτεχνών, που αποτελούν εκπλήξεις διότι συνιστούν πράγματι ένα χώρο εξαιρέσεων, τόσο μέσα από τα έργα τους, όσο και μέσα από τη στάση ζωής που τους κράτησε μακριά από τη δημοσιότητα, στο εργαστήρι τους.
Στην Ευρώπη η καλλιτεχνική έκφραση αυτών των έργων είναι, «φωβισμός» στη Γαλλία, «μετά-ιμπρεσιονισμός» στην Αγγλία και «εξπρεσιονισμός» στις γερμανόφωνες χώρες. Στην Ελλάδα ο όρος δεν ευδοκίμησε ποτέ γιατί όλοι θεώρησαν πως αντιλέγει στο φως και την αρμονία της Ελληνικότητας. Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση «Εξαιρέσεις», σε μεγάλο βαθμό δεν έχουν εκτεθεί ποτέ έως σήμερα στο σύνολό τους. Βλέπουμε επιστολές όπου, κατά τη θητεία του, ο Παπαλουκάς ως Διευθυντής της Πινακοθήκης, έδωσε αγώνα για να υποστηρίξει το έργο των Μπουζιάνη, Παρθένη, Βιτσώρη και πολλών άλλων νεότερων καλλιτεχνών, με την αγορά πινάκων τους. Η έκθεση αφορά κυρίως έργα και προσωπικότητες του α΄ μισού του 20ού αιώνα, που συμμετείχαν στα προοδευτικά κινήματα και τις καλλιτεχνικές ομάδες της εποχής. Διεκδικούν θέση στη κοινωνία με την ελευθερία καλλιτεχνικής έκφρασης, ανεξαρτησία από σχολές και κανόνες της παραδοσιακής και ακαδημαϊκής τέχνης και της εκάστοτε επιφανειακής μόδας μοντερνισμού. Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα των Γ. Μπουζιάνη, Γιάννη Μηταράκη, Αγλ. Παππά, Μ. Οικονόμου, Κ. Μαραγκόπουλου, Θ. Απάρτη, Ο. Κανέλλη, Τ. Ελευθεριάδη, Γ. Ζογγολόπουλου, Γ. Βακαλό, Γ. Σπυροπουλου, Α. Σώχου, κ. α.
Σοφία Ματσούκα.
Φωτογραφίες Φάνης Ματσούκας