Οι Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη επισκεφθήκαμε την περιοδική έκθεση «Γιάννης Μόραλης, Χώρος Ιδιωτικός». Μ’ αυτό τον λιτό τίτλο περιγράφεται το αντικείμενο της έκθεσης. Η έκθεση είναι πράγματι ο ιδιωτικός χώρος του ζωγράφου, ώστε να νομίζει ο επισκέπτης ότι τον παρακολουθεί ο ίδιος από κάποια γωνία, αθέατος. Ο τρόπος με τον οποίο η ανεψιά του κ. Χριστίνα Μόραλη, κόρη του μικρότερου αδερφού του Γιώργου, μαζί με τους συνεργάτες της έστησε την έκθεση, συγκινεί τον επισκέπτη. Μέσα στο εργαστήρι του βλέπεις το καβαλέττο του, την καρέκλα με ακουμπισμένη επάνω την καμπαρτίνα του, το τραπεζάκι με τα σύνεργα της δουλειάς του, τα παστέλ χρώματα, τα μολύβια, τα πινέλα. Βλέπεις τις προθήκες με τα προσωπικά του αντικείμενα, τα χαρακτηριστικά γυαλιά του, το δακτυλίδι του, το μπαστούνι, το ρολόι τσέπης και το ξυπνητήρι του, τα τετράδια ζωγραφικής με τα πρώιμα έργα του και διάφορα άλλα.
Ο Μόραλης γεννήθηκε το 1916 στην Άρτα και από πολύ μικρός έδειξε την κλίση του προς τη ζωγραφική. Με την ενθάρρυνση του γυμνασιάρχη πατέρα του, παρακολουθούσε τις κυριακάτικες παραδόσεις στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών από το 1927 που εγκαταστάθηκε η οικογένεια στην Αθήνα, δηλαδή από την ηλικία των 11 ετών. Στα 15 του χρόνια ήταν ήδη φοιτητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Τα πρώτα διδάγματα έρχονται από τους Δημήτρη Γερανιώτη, Κωνσταντίνο Παρθένη, Ουμβέρτο Αργυρό και Γιάννη Κεφαλληνό. Τα πρώιμα έργα του, τα οποία εκτίθενται είναι προσωπογραφίες και τοπία. Στη συνέχεια προβάλλεται η δημιουργική του πορεία, δηλαδή από τα σχέδια στο τετράδιο, τις πρώτες ελαιογραφίες από την ύπαιθρο, τις προσωπογραφίες και τα γυμνά, μέχρι τις αφαιρετικές και γεωμετρικές συνθέσεις του, καθώς και τις μελέτες για τις εφαρμοσμένες τέχνες, αποτυπώνεται το εύρος του καλλιτεχνικού του ενδιαφέροντος.
Η ιστορικός τέχνης κ. Νίκη Δάφνη μας ξενάγησε με τρόπο γλαφυρό, επεξηγηματικό, εστιάζοντας στις διάφορες φάσεις της πορείας του μεγάλου ζωγράφου. Η κεραμίστρια ανεψιά του Χριστίνα, όντας παρούσα, προσέθετε και εκείνη κάποιες επί πλέον πληροφορίες για το έργο και τη ζωή του Γιάννη Μόραλη.
Ευχαριστούμε θερμότατα τις κυρίες Χριστίνα Γ. Μόραλη και Νίκη Δάφνη, καθώς και τον κ. Τάσο Κουτσούρη για τις εξαιρετικές ξεναγήσεις τους.
Κείμενο: Ρωξάνη Τσιμπιροπούλου
Φωτογραφίες: Ρωξάνη Τσιμπιροπούλου και Τίνα Στέα