Πέμπτη 16 Ιουνίου, ώρα 11.00
Οι Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη επισκεφθήκαμε την Ακαδημία Αθηνών για να ξεναγηθούμε στην έκθεση «Ελευθερίας Αφηγήσεις. Η Ακαδημία Αθηνών τιμά το 1821».
Σ’ αυτή την εξαιρετική έκθεση είχαμε την τύχη να ξεναγηθούμε από την επιμελήτριά της, κυρία Λουΐζα Καραπιδάκη. Η κυρία Καραπιδάκη μας μίλησε για το όραμα της Απελευθέρωσης και τα Προεπαναστατικά, δηλαδή για τις προσπάθειες φωτισμένων Ελλήνων να μεταδώσουν το πνεύμα του Διαφωτισμού από το 1750 έως και το 1821 και να προετοιμάσουν τον Αγώνα. Μέσα στις προθήκες είδαμε τη Χάρτα της Ελλάδος, τον Θούριο, το Φυσικής απάνθισμα και άλλα έργα του Ρήγα Βελεστινλή, βιβλία του Αδαμάντιου Κοραή (Διάλογος δύο Γραικών και άλλα), του Άνθιμου Γαζή, του Νικηφόρου Θεοτόκη, του Ευγένιου Βούλγαρη κ.λπ.
Συνεχίσαμε με τις αναφορές στο φιλελληνικό κίνημα, είδαμε προσωπικά αντικείμενα και ενθυμήματα του Άγγλου φιλέλληνα Λόρδου Βύρωνα. Προχωρήσαμε στα «Χρόνια της Επανάστασης». Είδαμε αρχειακό και έντυπο υλικό, είδαμε όπλα, παλάσκες, γιαταγάνια, προσωπογραφίες οπλαρχηγών. Είδαμε στη συνέχεια βιβλία, που εκδόθηκαν από το 1824 έως και το 1838 από φιλέλληνες περιηγητές και ιστορικούς. Είδαμε το ειδικό αφιέρωμα στον ποιητή της Επανάστασης τον Διονύσιο Σολωμό, με χειρόγραφα αποσπάσματα από τα ποιήματά του, επιστολές του προς τον Νικόλαο Μάντζαρο και άλλα. Προχωρήσαμε προς τις προθήκες που αφορούν τον «Λαϊκό βίο» είδαμε μουσικά όργανα (νταούλι), μουσικές καταγραφές, αλλά και παραδοσιακές φορεσιές (γυναικεία ενδυμασία από τα Μέγαρα). Η έκθεση ολοκληρώνεται με το αφιέρωμα «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 μέσα από τις εκδόσεις της Ακαδημίας Αθηνών».
Μετά από αυτή την επίσκεψη συνεχίσαμε την περιήγησή μας μέσα στο υπέροχο κτήριο της Ακαδημίας Αθηνών με την καθοδήγηση της προϊσταμένης της Διεύθυνσης Βιβλιοθήκης κυρίας Ειρήνης Τσούρη. Η κυρία Τσούρη μας οδήγησε στην Αίθουσα Τελετών, όπου μας έδειξε τον εξαιρετικό της διάκοσμο. Οι 8 πίνακες ζωγραφικής που κοσμούν όλο το χώρο της, είναι έργα του Christian Griepenkerl (1839-1916) και αφορούν στον μύθο του Προμηθέα σύμφωνα με το πνεύμα του 19ου αιώνα, ότι οι Ακαδημίες είναι φορείς της σοφίας και του φωτός. Στην αίθουσα βρίσκεται και το μοναδικό στον κόσμο ρολόι, καθώς και οι μαρμάρινες πλάκες όπου αναγράφονται με χρυσά γράμματα τα ονόματα των ακαδημαϊκών και το έτος ανακηρύξεώς τους. Γενικά για την Ακαδημία μας είπε ότι οικοδομήθηκε με σχέδια του διάσημου Δανού αρχιτέκτονα Θεόφιλου Hansen και με δαπάνη του εγκατεστημένου στην Αυστροουγγαρία Βορειοηπειρώτη επιχειρηματία Σίμωνος Σίνα σε οικόπεδο παραχωρημένο από το Δήμο Αθηναίων και την Ι. Μονή Πετράκη. Θεμελιώθηκε τον Αύγουστο του 1869 επί βασιλείας Όθωνος και Αμαλίας. Ολοκληρώθηκε το 1887 και παραδόθηκε στον πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη από τον βοηθό του Hansen αρχιτέκτονα Ερνέστο Ziller. Θεωρείται δε ως το ωραιότερο νεοκλασικό οικοδόμημα του κόσμου (Ιωνικού ρυθμού). Εξωτερικώς κοσμείται με πλούσιο γλυπτικό διάκοσμο φιλοτεχνημένο κυρίως από τον γλύπτη Λεωνίδα Δρόση.
Κατόπιν κατεβήκαμε στον κάτω όροφο του κτηρίου όπου ευρίσκεται η βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Αθηνών «Ιωάννης Συκουτρής», η οποία ιδρύθηκε το 1926 και συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Ελλάδος με περισσότερους από 300.000 τίτλους. Τα περισσότερα βιβλία προέρχονται από δωρεές μεγάλων οικογενειών (Γεώργιος Μαυροκορδάτος, Γεώργιος Μπαλτατζής και άλλοι), είναι δε το πλείστον δερματόδετα με χρυσά γράμματα στις ράχες και με χρυσά περιγράμματα στις σελίδες. Η Βιβλιοθήκη εκτός των επίπλων για την τοποθέτηση των βιβλίων, διαθέτει και κυλιόμενα βιβλιοστάσια και αρχειοστάσια πολλών μέτρων. Είδαμε χειρόγραφη επιστολή του τελευταίου βυζαντινού αυτοκράτορα του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου καθώς και τη σφραγίδα με το όνομά του. Είδαμε τον επίπεδο παγκόσμιο χάρτη του 1154 μ.Χ. χαρτογραφημένο από Άραβα χαρτογράφο κατά τα αραβικά πρότυπα (από δεξιά προς αριστερά). Το πρωτότυπο φυλάσσεται σε ειδική θήκη. Είδαμε πίνακες ζωγραφικής, προτομές, έργα του Λεωνίδα Δρόση. Την προτομή του Ερνέστου Ziller, του Δημητρίου Αιγινήτη (1862-1934) και πολλών άλλων. Ήταν μια επίσκεψη σε έναν υπέροχο κόσμο με τη βοήθεια δύο εξαιρετικών ξεναγών της κυρίας Λουΐζας Καραπιδάκη και της κυρίας Ειρήνης Τσούρη, τις οποίες και ευχαριστούμε θερμότατα.
Ρωξάνη Τσιμπιροπούλου
Φωτογραφίες Ρωξάνη Τσιμπιροπούλου